Απρίλιος 2019

Μεγάλη επιτυχία σημείωσε ο Ιστορικός περίπατος Μνήμης και Γνώσης

Πραγματοποιήθηκε σήμερα, Μ. Παρασκευή, ο Ιστορικός Περίπατος Μνήμης και Γνώσης που διοργάνωσε η «ΔΡΩ-Κίνηση Πολιτών για την Αιτωλοακαρνανία».

Ανέλπιστα μεγάλος ο αριθμός των πολιτών που προσήλθαν και ακολούθησαν για 2,5 ώρες τον περίπατο αυτό, μέσα στην πόλη του Αγρινίου.

Η αφετηρία ήταν οι καπναποθήκες Παπαστράτου, όπου οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να μπουν και να δουν το καταφύγιο που βρίσκεται στο χώρο αυτό. Η Γίτσα Πανταζή – Ναστούλη έκανε την εισαγωγή αναφέροντας το ιστορικό της κήρυξης του ελληνοϊταλικού πολέμου και τη βαρύνουσα στρατιωτική σημασία που είχε η πόλη του Αγρινίου, εφόσον αποτελούσε τη μεγαλύτερη πόλη μετά την πρώτη γραμμή του μετώπου.

Αναφέρθηκε στα κτίρια της πόλης τα οποία είχαν καταφύγια και ιδιαίτερα στο κτίριο των καπναποθηκών Παπαστράτου, το οποίο ήταν νοσοκομείο στα μετόπισθεν του μετώπου.

Αναφέρθηκε στα Τάγματα Ασφαλείας και στο ιστορικό της ανατίναξης της αμαξοστοιχίας,  για την οποία οι Γερμανοί προχώρησαν στην εκτέλεση των 120 κρατουμένων (ως αντίποινα) στον περίβολο της Αγίας Τριάδος και τον απαγχονισμό των Σούλου, Αναστασιάδη και Σαλάκου.

Επίσης αναφέρθηκε στις καπναποθήκες Παπαπέτρου, οι οποίες είχαν επιταχθεί για τον στρατωνισμό των Ιταλών, καθώς επίσης και για τις άλλες καπναποθήκες που είχαν επιταχθεί.

Μετά τη  Γίτσα Πανταζή-Ναστούλη κλήθηκε να μιλήσει ο κ. Αλέξης Κατεφίδης, κάτοικος Γερμανίας και ερευνητής των Γερμανικών αρχείων που έχουν σχέση με την γερμανική κατοχή στην πόλη μας.

Στη συνέχεια ξεκίνησε η πορεία με πρώτο σταθμό το κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος. Εκεί η κ. Γίτσα Πανταζή-Ναστούλη αναφέρθηκε στους βομβαρδισμούς που έλαβαν χώρα στο Αγρίνιο, ενώ ο  Λευτέρης Τηλιγάδας παρουσίασε αναλυτικά τα επιταγμένα κτίρια της πόλης μας και τις υπηρεσίες των κατακτητών που στεγάστηκαν σ’ αυτά.

Η συνέχεια ήταν στην  κεντρική πλατεία, όπου ο Λευτέρης Τηλιγάδας αναφέρθηκε στο χρονικό του απαγχονισμού των Αναστασιάδη, Σούλου και Σαλάκου και η ηθοποιός Γιούλη Μαρούση διάβασε μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων για το γεγονός.

Η επόμενη στάση ήταν η Πλατεία Ειρήνης. Ο Λευτέρης Τηλιγάδας παρουσίασε την είσοδο των Γερμανών και Ιταλών στο Αγρίνιο, τις πρώτες ώρες και μέρες της εγκατάστασης των κατακτητών στην πόλη και την αντίδραση των τοπικών αρχών και των πολιτών.  Μας ανέφερε τα  επιταγμένα σπίτια της οδού Παπαστράτου και των γύρω δρόμων και η πορεία συνεχίστηκε προς τις καπναποθήκες Παναγοπούλου.

Εκεί ο Λευτέρης Τηλιγάδας αναφέρθηκε στον ρόλο που έπαιξαν οι καπναποθήκες Παναγόπουλου κατά την διάρκεια της κατοχής.

Λίγο πριν το τέλος της διαδρομής, εκεί όπου στεγάζονταν οι φυλακές, δίπλα από το 3ο Δημοτικό Σχολείο, ο ίδιος ομιλητής έκανε αναφορά στις τελευταίες ώρες των κρατουμένων πριν την εκτέλεση και το κλίμα που επικρατούσε εκείνες τις ημέρες στην πόλη.

Τελικός προορισμός το μνημείο των 120 στην Αγία Τριάδα όπου διαβάστηκε από την Γίτσα Πανταζή-Ναστούλη η διαταγή των Γερμανικών αρχών για την εκτέλεση των 120, η Γιούλη Μαρούση διάβασε μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων για την εκτέλεση και τον ιστορικό περίπατο έκλεισε ο Λευτέρης Τηλιγάδας με μια σύντομη αναφορά στο χρονικό της εκτέλεσης διαβάζοντας  τα ονόματα των εκτελεσθέντων.

Να σημειωθεί ότι ο Ιστορικός Περίπατος πλαισιώθηκε από QR-CODES, που είχαν τοποθετηθεί σε συγκεκριμένα καταστήματα της πόλης και παρουσίαζαν φωτογραφίες και σύντομη πληροφορία για την πόλη από την περίοδο της ιταλογερμανικής κατοχής. Ευχαριστούμε για τη συνεργασία (για την ανάρτηση των QR-CODES) τα καταστήματα Ale, Έπιπλα Θανέλλα, Ηλεκτρική Αγορά Μυζήθρας, Φαρμακείο Ζυγούρη-Μποκώρου.

Θεωρούμε πολύ σημαντικό το γεγονός ότι αρκετοί από τους συμμετέχοντες πήραν τον λόγο, κατέθεσαν προσωπικές και οικογενειακές μαρτυρίες, μπήκαν σε διάλογο για την επιλογή συλλογικής μνήμης ή λήθης σχετικά με τραυματικά ιστορικά γεγονότα, πρότειναν νέες σχετικές δράσεις. Τους ευχαριστούμε όλους και τους περιμένουμε στις επόμενες συναντήσεις της ΔΡΩ.

Φωτογραφίες από τον Λεωνίδα Φραγκούλη

Φωτογραφίες από τον Λάμπρο Μπαλτά, Κώστα Πεφάνη, Πάνο Καλτσά

Μεγάλη επιτυχία σημείωσε ο Ιστορικός περίπατος Μνήμης και Γνώσης Read More »

Ιστορικός περίπατος μνήμης και γνώσης. Το Αγρίνιο στην Κατοχή

Η «ΔΡΩ» – Κίνηση Πολιτών για την Αιτωλοακαρνανία, διοργανώνει την Μεγάλη Παρασκευή, 26 Απριλίου 2019, μία  ιστορική  διαδρομή, μία  περιήγηση  6  στάσεων,  που  ξεκινά από το καταφύγιο των καπναποθηκών Παπαστράτου  και καταλήγει στην Αγία Τριάδα, τον τόπο εκτέλεσης των 120 πατριωτών.

Θα “συναντηθούμε” με τα κτίρια της πόλης που επιτάχθηκαν από  τις κατοχικές δυνάμεις, θα σταθούμε σε χώρους που  συνδέθηκαν με την αντίσταση του Αγρινιώτικου λαού, θα αναφερθούμε σε σημαντικά γεγονότα της μαύρης εκείνης περιόδου  και  θα “ψηλαφίσουμε” τα χνάρια που άφησαν οι κατακτητές στο πέρασμά τους.

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: «ΔΡΩ», Κίνηση Πολιτών για την Αιτωλοακαρνανία

 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ- ΞΕΝΑΓΗΣΗ: Γίτσα Πανταζή-Ναστούλη,  Λευτέρης Τηλιγάδας

ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες

ΤΟΠΟΣ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ: Καπναποθήκες Παπαστράτου 

ΩΡΑ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ: 8.30 π.μ.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 6940 622211

Για να διευκολυνθούν οι συμμετέχοντες η “ΔΡΩ” θα τοποθετήσει QR-Codes σε συγκεκριμένα σημεία της διαδρομής, μέσω των οποίων όσοι θέλουν θα μπορούν να δουν φωτογραφίες κτιρίων και σημείων της πόλης από την εποχή της Κατοχής με σύντομο επεξηγηματικό κείμενο.

Στόχος είναι να προσφερθεί οπτικό υλικό που θα «ενισχύσει» οπτικά την αφήγηση και θα μας μεταφέρει στην ατμόσφαιρα της εποχής της Κατοχής στο Αγρίνιο. Τα QR-Codes «διαβάζονται» με κινητό τηλέφωνο, αρκεί να έχουμε εγκατεστημένη σχετική εφαρμογή. Μία δωρεάν εφαρμογή για ανάγνωση QR-Codes, που μπορούμε να εγκαταστήσουμε πολύ εύκολα, είναι η ακόλουθη:  https://play.google.com/store/apps/details?id=tw.mobileapp.qrcode.banner&hl=el

Το πρόγραμμα της ιστορικής διαδρομής έχει ως ακολούθως:

Αφετηρία είσοδος Αποθηκών Παπαστράτου

Διαδρομή 1η: Οδός Τάσου Παπαστράτου  – Συντριβάνι – Αναστασιάδη – Πλατεία Δημοκρατίας

Στάση 1η: Πλατεία Δημοκρατίας

Διαδρομή 2η: Πλατεία Δημοκρατίας  – Πλατεία Ειρήνης – Αναστασιάδη – Πλατεία Ειρήνης.

Στάση 2η: Μικρή Στάση Πλατεία Ειρήνης

Διαδρομή 3η: Πλατεία Ειρήνης – Παπαστράτου – Δημοτσελίου – Πλατεία Τσακανίκα.

Στάση 3η: Μικρή Στάση Πλατεία Τσακανίκα

Διαδρομή 4η: Πλατεία Τσακανίκα – Κακκαβιά – Πλατεία Καραπανέϊκα

Στάση 4η: Μικρή Στάση Πλατεία Καραπανέϊκα

Διαδρομή 5η: Πλατεία Καραπανέϊκα – Πλατεία Πανοπούλου – Γρίβα & Παναγοπούλου

Στάση 5η: Στάση στην Πλατεία Καπνεργάτη απέναντι από τη θέση στην οποία ήταν οι αποθήκες Παναγόπουλου

Διαδρομή 6η: Γρίβα & Παναγοπούλου – Πεζόδρομος ρέματος – Γοργοποτάμου – Θυσίας – Πρώην φυλακές Αγίας Τριάδας.

Στάση 6η: Αγία Τριάδα

Διαδρομή 7η: Αγία Τριάδα – Πλατεία «120».

Τερματισμός: Στο μνημείο των «120». 

Το χρονικό της εκτέλεσης θα διαβάσει η Σκηνοθέτης – ηθοποιός Γιούλη Μαρούση.

Ο χάρτης της διαδρομής

 

Κτίρια που χρησιμοποίησαν οι Γερμανοί και οι Ιταλοί στο Αγρίνιο

  • Κομμαντατούρ: Σπίτι Ματσούκα στην Πλατεία Κουμπούρα
  • Αποθήκες Παπαστράτου: Νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού κατά τον ελληνοαλβανικό πόλεμο | Καταφύγιο.
  • Παράρτημα των SS στην οδό Δεληγιώργη 13.
  • Σταθμός Τρένου: (Μεταφορά εβραίων – Επέκταση σιδηροδρομικής γραμμής – Μεταφορά Τάγματος Ασφαλείας).
  • Αποθήκες Παπαπέτρου: (Στρατωνισμός Ιταλών – Φυλακές)
  • Άλλες επιταγμένες Αποθήκες Χαριλάου Φαρμάκη, Αβραμίκου, Παπαστράτου και Κόκκαλη, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν είτε για το στρατωνισμό και τη στέγαση κάποιων υπηρεσιών των δυνάμεων κατοχής είτε ως κρατητήρια
  • 1ο Δημοτικό Σχολείο. (Στρατωνισμός Ιταλών)
  • Δωρεά Οικογένειας Παπαϊωάννου (Νίκος Γεωργίου Παπαϊωάννου)
  • Οι μυστικές σήραγγες της Καλυβίων
  • Ιταλικό Φρουραρχείο: Σπίτι Χρήστου Αθανασόπουλου, πράκτορα εφημερίδων, επί των οδών Κέντρου και Δαγκλή
  • Οι ιταλικοί κλίβανοι στη σημερινή οδό Δ. Βότση 15
  • Τμήμα μεταγωγών χωροφυλακής Ακίνητο Αθανασίου Γραβιά επί της Τσαλδάρη
  • Το γερμανικό νοσοκομείο και αναρρωτήριο αναπτύχθηκε στον πρώτο όροφο του Παπαστρατείου Γυμνασίου
  • Το Ιταλικό Στρατοδικείο είχε την έδρα του στο 2ο Δημοτικό Σχολείο
  • Το μεγαλύτερο τμήμα πεζικού της μεραρχίας εγκαταστάθηκε στο λόφο του παλιού Αγίου Χριστοφόρου
  • Η ιταλική μπάντα στη Δ. Σταΐκου 14
  • Επιταγμένο σπίτι Σκαλτσά επί της Παπαστράτου
  • Επιταγμένο σπίτι του πολέμαρχου Ζήνα στη γωνία Παπαστράτου και Δημοτσελίου
  • Επιταγμένο σπίτι του Διονυσίου Παπαπάνου στη γωνία Παπαστράτου και Δημοτσελίου
  • Επιταγμένη επίσης από τους Ιταλούς ήταν και η μισή πλευρά (η βορειοδυτική) της Δημοτικής Λαχαναγοράς
  • Σε οίκημα της οδού Καραϊσκάκη πληρώνονταν τα μεροκάματα για την επέκταση της σιδηροδρομικής γραμμής.
  • Διοίκηση χωροφυλακής Αγρινίου Σπίτι Μικέ Πέρρου (γιατρού) Σκαλτσοδήμου και 14ης Σεπτέμβρη γωνία.
  • Σπίτι μικροβιολόγου Δ. Παπαχρήστου (Πλατεία Ειρήνης και Κύπρου) Δωμάτιο στο πίσω μέρος συνάντηση της αντιπροσωπείας της πόλης και των εκπροσώπων του ΕΑΜ ΕΛΑΣ για την παράδοση του Αγρινίου.
  • Γερμανικό διοικητήριο στο ανώγειο τμήμα του σπιτιού του Σκαλίγκου
  • Γκεστάπο στο Ξενοδοχείο «Ακροπόλ»
  • Γερμανική Γενική Στρατιωτική Διοίκηση Στερεάς στο σπίτι Μεγαπάνου, απέναντι από την Εθνική Τράπεζα
  • Λέσχη των Γερμανών αξιωματικών ακίνητο αδελφών Κοντογιώργου
  • Το Α’ Αστυνομικό Τμήμα της Καραμπινιερίας στεγάστηκε στο σπίτι του Μιχαήλ Μανιάτη, στη συμβολή των οδών Ηλία Ηλιού και 39ου Συντάγματος
  • Το Β’ Αστυνομικό Τμήμα της Καραμπινιερίας στεγάστηκε στο σπίτι του Ρήγα, επί της Χαριλάου Τρικούπη
  • Σπίτι Μαρίας Δημάδη: Χαρ. Τρικούπη απέναντι από τους Αγίους Αναργύρους
  • Το «σπίτι γυναικών» των Ιταλών στην οδό Ι. Σταΐκου 33
  • Επιταγμένο σπίτι Δημητρίου Τσακανίκα (πρώην Δημάρχου) επί της Χαριλάου Τρικούπη
  • Η γερμανική και η ιταλική μετέπειτα αποθήκη φαρμάκων στεγάστηκε στο σπίτι του Αριστείδη Σχισμένου στη συμβολή των οδών Μπαϊμπά και Κακαβιά
  • Η Ιταλική Καραμπινιερία στεγάστηκε στο σπίτι του Αριστείδη Σχισμένου, στη συμβολή των οδών Μπαϊμπά και Κακαβιά
  • Η Ιταλική Διοικητική Μέριμνα στεγάστηκε στην οδό Κακαβιά 20, εκεί που για πολλά χρόνια ήταν τα γραφεία της εφημερίδας «Νέοι Καιροί».
  • Επιταγμένο σπίτι του αλευρέμπορα Χρήστου Παπανδρέου επί της Μπαϊμπά
  • Επιταγμένο σπίτι Παπαλένη: Αφών Παναγοπούλου 14. Γραφεία και μηχανουργείο για την επέκταση της σιδηροδρομικής γραμμής
  • Όρχος γερμανικών αυτοκινήτων στην πλατεία Καραπανέικα
  • Γκεστάπο (παράρτημα): Σπίτι του Ηλία Λέκκα στην οδό Σκίπη
  • Έδρα των SS: Σπίτι Χαραλαμπίδη, επί της οδού Ευτυχίας Καλύβα
  • Φυλακές Αγίας Τριάδας.
  • Γερμανικές αποθήκες πυρομαχικών: Επιταγμένες αποθήκες στα λιοστάσια της Ρουπακιάς κοντά στον Άγιο Ιωάννη το Ρηγανά.

Ιστορικός περίπατος μνήμης και γνώσης. Το Αγρίνιο στην Κατοχή Read More »